جوش شیرین خوراکی برای استفاده در صنایع غذایی

جوش شیرین یا بی کربنات سدیم مصارف خانگی و صنعتی بسیاری دارد. از جمله کاربردهای این ماده به استفاده از جوش شیرین در صنایع غذایی می توان اشاره کرد. در ابتدا به طور خلاصه به معرفی جوش شیرین می پردازیم و در ادامه کاربردهای این ماده به خصوص در صنایع غذایی را بیان خواهیم کرد.

جوش شیرین چیست؟

جوش شیرین یا بی کربنات سدیم دارای فرمول شیمیایی NaHCO₃ است. این ماده به صورت پودری سفید رنگ و کریستالی در بازار موجود است. استفاده از این ماده به صورت جوش شیرین خوراکی و جوش شیرین صنعتی در صنایع بسیاری از جمله صنایع غذایی کاربرد دارد.

این ماده مقدار کمی شور مزه بوده و دارای خاصیت قلیایی است. این ماده به صورت پودر جوش شیرین، جوش شیرین خرد شده، جوش شیرین صنعتی و خوراکی وجود دارد.

کاربردهای جوش شیرین

همانطور که گفته شد جوش شیرین در صنایع بسیاری کاربرد دارد که از جمله کاربردهای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنایع غذایی
• ضد عفونی کننده ها و تمیز کردن سطوح
• کاربرد جوش شیرین در آتش نشانی برای پر کردن کپسول
• درمان برخی بیماری ها
• مراقبت پوست
• عامل فوم ساز در تولید پلاستیک و لاستیک
• عامل کاتالیزور در تولید پلاستیک و لاستیک
• صنعت دباغی
• از بین بردن بوهای نامطبوع
• صنعت نساجی و چرم
• صنعت چاپ پارچه
• براق کردن زیورآلات
• برای پاکسازی دندان
• ضد باکتری و میکروب دهان
• مکمل خوراکی در جیره غذایی دام و طیور

جوش شیرین در صنایع غذایی

از جوش شیرین در مواد غذایی بسیاری با اهداف مختلفی استفاده می شود. رایج ترین استفاده در خمیر نان و شیرینی است که باعث پف کردن آن می شود.

1. استفاده در خمیر

نکات استفاده از جوش شیرین در خمیر

در تهیه خمیر نان و شیرینی باید حتما توجه داشته باشید که افزودن جوش شیرین شرایط خاصی را دارد. در ابتدا باید به این نکته توجه کنید که نحوه ترکیب مواد به شکل استاندارد باعث می شود تا جوش شیرین هم به خوبی عمل کند. پس دقت داشته باشید تا مطابق دستور پخت عمل کنید.

از طرفی باید این نکته را نیز در نظر داشت که مخلوط آماده شدن برای مدت طولانی نباید در بیرون قرار داشته باشد و باید سریعا در محیط حرارت قرار گیرد. زیرا ماندن خمیر آماده شده به مدت طولانی در بیرون باعث می شود تا جوش شیرین پس از قرار گیری در معرض حرارت به خوبی واکنش نشان ندهد.

نکته دیگری که نیاز است در نظر بگیرید این است که اضافه کردن بکینگ پودر در کنار جوش شیرین به طعم و بافت ترد کمک بسیاری می کند. تفاوت بکینگ پودر با جوش شیرین در این است که در ترکیب بکینگ پودر مقداری اسید به صورت جامد وجود دارد، در نتیجه برای واکنش نیاز به اسید نخواهد داشت و تنها مقداری حلال باعث ایجاد واکنش می شود.

2. استفاده در نوشابه

استفاده از بی کربنات سدیم در برخی از نوشابه ها نیز بسیار رایج است. مصرف جوش شیرین و ترکیب آن در نوشابه ها باعث ایجاد طعم سوزش آور و تند چنین نوشیدنی هایی می شود.

3. استفاده در پخت سبزیجات

همچنین در مواردی که نیاز به پخت سبزیجات با حفظ خواص آن ها باشد، از جوش شیرین استفاده می شود. زیرا جوش شیرین باعث می شود تا کلروفیل موجود در بافت سبز برگ سبزیجات از بین نرود و کیفیت و خواص آن ها به خوبی حفظ می گردد.

4. استفاده در پخت میگو

استفاده از جوش شیرین در مرطوب و آبدار ماندن میگو هنگام پخت و پز بسیار کمک می کند. در عین حال باعث ترد شدن و لطیف تر شدن آن ها می شود. همچنین در صورت دادن حرارت مستقیم به میگو ها، به دلیل قلیایی بودن جوش شیرین، شاهد انجام یک واکنش خواهید بود که منجر به بهتر شدن طعم و رنگ میگو ها خواهد شد.

5. تغییر رنگ پیاز از کاربردهای جوش شیرین در صنایع غذایی

اگر از مقدار کمی جوش شیرین در پخت پیاز استفاده کنید به سرعت رنگ آن را تغییر میدهد. اما باعث می شود تا طعم و بافت پیاز تحت تاثیر قرار بگیرد. در نتیجه از این روش زمانی که نیاز به مخلوط کردن پیاز با رنگی مطلوب، در ترکیب مواد غذایی دارید، استفاده نمایید.

جوش شیرین و سلامت بدن

جوش شیرین کاربرد های بسیاری دارد. یکی از این موارد استفاده از جوش شیرین برای سلامت بدن انسان است که در ادامه به تاثیرات مثبت جوش شیرین بر بخش های مختلف بدن صحبت خواهیم کرد:

درمان سوزش معده، سوء هاضمه و درد ناشی از زخم معده

اکثر آنتی اسید های موجود در داروخانه ها حاوی نوعی بی کربنات هستند. جوش شیرین با خنثی کردن سریع اسید معده، به تسکین سوزش معده، سوء هاضمه و حتی کاهش درد ناشی از زخم معده کمک بسیاری می کند. میزان استفاده از آن بدین صورت است که معمولا نصف قاشق چای خوری کاملا در نصف لیوان آب حل می شود و هر دو ساعت مصرف می شود.

باید توجه داشت در افرادی که بالای 60 سال سن دارند میزان مصرف از حد مشخصی نباید فراتر برود. در عین حال از جوش شیرین فقط باید هرازچندگاهی استفاده کرد و به صورت پیوسته استفاده نشود. زیرا استفاده پیوسته آن ممکن است باعث عدم تعادل جدی الکترولیت و اسید و باز در بدن شود.

درمان نیش حشرات و پیچک های سمی

استفاده از خمیر جوش شیرین، روی قسمتی که حشرات نیش زده اند، باعث بهبود خارش پوست می شود. همچنین برای بثورات خارش دار و پیچک سمی بسیار موثر است. جوش شیرین با خنثی کردن سموم و مواد تحریک کننده روی سطح پوست به از بین بردن سوزش و خارش جزئی پوست کمک بسیاری می کند.

ضد تعریق طبیعی

اکثر افرادی که مایل به استفاده از ضد تعریق های حاوی پارابن و آلومینیوم نیستند، به جای آن می توانند از جوش شیرین استفاده کنند. با مخلوط کردن کمی جوش شیرین با آب، خمیری ساده درست می شود و می توان از آن در ناحیه زیربغل استفاده کرد. بدین صورت یک ضد تعریق طبیعی و موثر تولید خواهد شد.

لایه برداری از پوست پا

با اضافه کردن سه قاشق غذاخوری جوش شیرین به یک وان آب گرم، محلولی موثر برای پوست ایجاد می شود. همچنین اگر نیاز به لایه برداری عمیق تر پوست باشد، خمیر جوش شیرین کاربردی است. این خمیر که از ترکیب یک قسمت آب و سه قسمت جوش شیرین درست شده است، لایه برداری طبیعی و ارزان قیمت است که می توان هر روز از آن استفاده کرد.

پاک کننده آلودگی دست

برای از بین بردن کثیفی و بوی بد دست، می توان از خمیر جوش شیرین به شیوه ای که برای پا توضیح داده شد، استفاده کرد.

رفع مواد فرو رفته در پوست

اضافه کردن یک قاشق غذاخوری جوش شیرین به یک لیوان آب کوچک، ترکیبی مناسب است که برای ناحیه آسیب دیده پوست استفاده می شود. با دو بار استفاده در روز، بسیاری از خارها یا مواد فرورفته درون پوست بیرون می آیند.

درمان آفتاب سوختگی

افزودن نصف فنجان جوش شیرین به آب گرم وان، برای تسکین آفتاب سوختگی های پوست موثر است. همچنین بهتر است جوش شیرین های اضافی رو پوست پاک نشود و اجازه داد تا در هوای آزاد خشک شوند. همچنین در صورت آفتاب سوختگی های شدید تر، مخلوطی از جوش شیرین و آب به همراه یک کمپرس خنک را می توان روی محل سوختگی قرار داد.

بهبود عملکرد ورزشی

دوندگان مسافت های طولانی قبل از مسابقه، برای افزایش عملکرد خود، از کپسول های جوش شیرین استفاده می کنند. استفاده از آن همانند استفاده کربوهیدرات عمل می کند و حتی در شناگران نیز باعث افزایش سرعت می شود.

خمیر دندان و لثه

جوش شیرین با خاصیت سایشی ملایمی که دارد به از بین بردن جرم دندان ها، تمیز کردن و خوشبو کردن دهان و دندان کمک بسیاری می کند.

شرایط نگهداری از جوش شیرین در صنایع غذایی

بهتر است پس از خرید جوش شیرین، آن را در ظرف یا کیسه در بسته نگهداری کنید. مکان های خنک و تاریک مانند انباری ها و به دور از هرگونه ادویه بسیار مناسب است. زیرا جوش شیرین در صورت بودن کنار برخی مواد، بوی آن ها را به خود جذب خواهد کرد. همچنین توجه داشته باشید که پس از گذشت 6 ماه خواص این ماده از بین می رود.

اگر نیاز داشتید ببینید که جوش شیرین خواص خود را از دست داده است یا نه، بهترین راه این است که 1 قاشق جوش شیرین را در لیوان بریزید و سپس مقدار کمی آب لیمو یا سرکه به آن بیفزایید. در صورتی که به سرعت شاهد حباب دادن و واکنش نشان دادن جوش شیرین باشید، جوش شیرین سالم است و خواص خود را حفظ کرده است.

خطرات استفاده از جوش شیرین در صنایع غذایی

همانطور که در کاربرد درمانی جوش شیرین توضیح داده شد استفاده مکرر از جوش شیرین ممکن است باعث ایجاد عوارض ناخوشایندی در بدن شود. استفاده از جوش شیرین باعث ایجاد یک واکنش شیمیایی می شود. اگر فردی دارای رژیم غذایی کم سدیم باشد استفاده از جوش شیرین برایش بسیار خطرناک خواهد بود. زیرا در یک قاشق غذاخوری جوش شیرین حدود 600 میلی گرم سدیم وجود دارد.

از جوش شیرین در صنایع غذایی، در دستور پخت های مختلف، عموما از مقدار مجاز جوش شیرین استفاده می شود، در نتیجه حتما شما هم در هنگام پخت طبق دستورالعمل ها باید عمل کنید تا از نهایت خواص خوب و مفید این ماده بهره مند شوید.

از جمله مشکلاتی که استفاده بیش از حد جوش شیرین در بدن ایجاد می نماید، می توان به آسیب به کلیه ها و از دست رفتن آب بدن اشاره کرد. همچنین به دلیل تاثیر بی کربنات سدیم روی میزان PH، در صورت بالا رفتن این مقدار از حدی، مشکلات تنفسی ایجاد خواهد شد. زیرا بدن با نگه داشتن دی اکسید کربن در خود سعی می کند تا اسیدیته مناسب بدن را حفظ کند و این باعث اختلال در تنفس خواهد شد.